بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد و کود نیتروژن بر کیفیت دانه آفتابگردان (.Helianthus annus L)

محمد ورزی, رامتین; حبیبی, داوود; وزان, سعید; پازکی, علیرضا

بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد و کود نیتروژن بر کیفیت دانه آفتابگردان (.Helianthus annus L)

نوع مقاله : مقاله تحقیقاتی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت.دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرج

² استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

³ دانشیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرج

⁴ استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری

چکیده

به منظور مطالعه اثر کود شیمیایی نیتروژن و باکتری های محرک رشد (نیتروکسین و بیوفسفر) بر کیفیت دانه آفتابگردان (.Helianthus annus L) در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی، اصلاح خاک و بهبود وضعیت تغذیه ای گیاه آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در سال 1388 به اجرا در آمد. تیمار های آزمایشی شامل چهار سطح کود نیتروژن 0، 54، 108 و 161 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و باکتری های محرک رشد در چهار سطح شاهد (بدون مصرف)، نیتروکسین (حاوی باکتری های محرک رشد ازوتوباکتر و آزوسپیریلوم)، بیوفسفر (حاوی باکتری های محرک رشد باسیلوس و سودوموناس) و کود تلفیقی (نیتروکسین + بیوفسفر) بود. کاربرد باکتری های محرک رشد منجر به افزایش عملکرد روغن، نیتروژن و فسفر دانه نسبت به تیمار شاهد (بدون باکتری) شد. بیشترین عملکرد روغن به عنوان با اهمیت ترین صفت مورد بررسی در تیمار کود تلفیقی (نیتروکسین+بیوفسفر) با1042.24 کیلوگرم در هکتار که نسبت به شاهد (721.32 کیلوگرم روغن در هکتار)، افزایش 30.08 درصدی را نشان داد. همچنین مشاهده شد کاربرد سطوح کود نیتروژن تاثیر معنی داری بر عملکرد روغن، نیتروژن دانه و پتاسیم دانه گذاشت به طوری که بالاترین میزان عملکرد روغن در سطح 161 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به مقدار 953.32 کیلوگرم روغن در هکتار، که نسبت به تیمار شاهد (803.5 کیلوگرم روغن در هکتار) افزایش 15.72 درصد رشد را نشان داد. اثر متقابل باکتری های محرک رشد و نیتروژن بر روی نیتروژن دانه دارای تاثیر معنی داری بود. در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد توانایی ازوتوباکتر و آزوسپیریلوم در فرایند تثبت نیتروژن و اینکه توانمندی سودوموناس وباسیلوس در کنترل عوامل بیماری زایی گیاه و انحلال فسفات های نامحلول، به طور موثری باعث افزایش عملکرد روغن می شود، همانطور که از نتایج مشخص می شود کاربرد کودهای بیولوژیک نقش مفید و موثری در بهبود خصوصیات کیفی گیاه آفتابگردان دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]